In de Kammenstraat waren vroeger veel drukkerijen en brouwerijen

De straat bestond reeds in de 12e eeuw als Cammerstrate. ‘Camme’ betekende toen brouwerij en een cammer was een brouwer. Tal van brouwerijen waren er gevestigd. In 1554 trokken ze er weg en ze verhuisden naar de Brouwersvliet.

Ook Plantin is er begonnen.

Er kwamen cafés en restaurants in de plaats, alsook tal van drukkerijen en diligences (postkoetsen, koerierdiensten). Ook drukker Plantin is er begonnen. Nog tot in 1974 was de drukkerij van Gazet van Antwerpen in de buurt (hoek Nationale-en Augustijnenstraat). Zelfs op de Kleine Markt was tot voor enkele jaren nog een drukkerij, nl. in het pand van concept store St Vincents waar nog een stokoude papiersnijmachine is te bewonderen. (foto’s Tom Jespers)

Kammenstraat

In verband met dit artikel kregen we van Frits Schetsken via mail onderstaande reactie. Heeft er iemand antwoorden op zijn vragen? Stuur ze naar mailadres info@wijkkroniek.be

Dar Guido Sanders,
Wel een interessante website over van alles rond Sint-Andries, terwijl je ook nog meewerkt aan tijdschrift Erfgoed Sint-Andries, waarop ik uiteraard een abonnement heb, hoewel de Everdijstraat net buiten het wijkgebied valt.

Ik kwam op je wijkkroniek.be omdat ik meer over de brouwerijen in de Kammenstraat wilde weten. Want er wordt wel steeds gewezen op het verband tussen de straatnaam en die brouwerijen, maar tot op heden heb ik slechts drie namen gevonden: De Pijl, De Sleutel en De Ketel. Ik ga ervan uit dat er toch nog een aantal anderen moet zijn geweest, kent u er nog?

Zo’n concentratie van brouwerijen zal wel een reden hebben en ik denk dat het om goed bereikbaar grondwater van behoorlijke kwaliteit is geweest. Want dat heb je uiteraard nodig om te kunnen brouwen. Dat die kwaliteit later minder werd, waardoor men voortaan water uit de Herentalse Vaart ging halen met de Wapper, in feite water uit het Schijn, lijkt ook correct. En de min of meer gedwongen verhuis naar Van Schoonbeke’s Nieuwstad is dan het sluitstuk. Dat er water was in het gebied van de Kammenstraat leid ik ook af van de aanwezigheid van een boomgaard van Schoyte nabij de huidige jeugdherberg, zoals het straatnaambord aldaar vermeldt.

Bovendien ben ik van mening dat de naam Oudaan alles met vochtigheid te maken heeft. Als je het splitst in ‘Oud’ en ‘Ane’ krijg je als betekenis ‘buiten de drassigheid’, omdat ‘ane’ verwijst naar waterigheid en ‘oud’ te lezen valt zoals in Oud-Turnhout, dus ‘buiten’. Wat hoger gelegen zandgrond tussen de nattigheid van de boomgaard en de brouwerijputten enerzijds en de nattigheid van het Elzenveld aan de andere kant, want elzen groeien steeds nabij natte gronden of sloten.

O ja, ook nog dit, naast brouwerijen en drukkerijen is de Kammenstraat in feite ook de bakermat van het Agfa-Gevaertconcern, want Lieven Gevaert heeft daar met zijn moeder een korte tijd een zaak in inlijstingen gehad en is zo vermoedelijk met fotografie in contact gekomen, waarvoor hij fotopapier is gaan maken. Later zal Paule Pia bijna op dezelfde plek de eerste Antwerpse fotogalerie beginnen. Van Jos Thijsen heb ik nog gehoord dat hier ook meubelzaken waren, die interieurs op maat maakten, o.a. Comans denk ik.

Iets anders waar ik nog graag meer details over zou weten is de spionagecel die tijdens de Tweede Wereldoorlog vanuit de Bredestraat 10 opereerde, waarvan twee leden zijn opgepakt en in Brussel zijn gefusilleerd.

Reacties graag per mail naar info@wijkkroniek.be