De aanbidding van de koningen, geschilderd door Rubens voor 1.500 gulden.
Huidig topstuk KMSKA hing ooit in onze Sint-Michelsabdij.
Het topstuk van het gerenoveerde Museum voor Schone Kunstan Antwerpen is momenteel, naast de Madonna van Fouquet, De Aanbidding van de Koningen. Het schilderij werd in 1624 bij Rubens besteld door de Sint-Michielsabdij voor de 500ste verjaardag van de abij. De gage bedroeg 1 500 gulden. Het kreeg een plaats voor het hoofdaltaar.
Kruisafneming geschilderd in 2 weken tijd
Hoewel Rubens toen al veel personeel had in z’n atelier zou het volgens de overleving uitsluitend door hemzelf zijn geschilderd in twee weken tijd. Tot 1794 werd het schilderij bewaard in Parijs en in 1815 overgedragen aan het KMSKA.
Geschilderd in de Kloosterstraat, waar hij bij z’n schoonouders woonde
Rubens woonde een tijd tegenover de Sint-Michielsabij, toen gelegen tussen de Sint-Michielskaai en de Kloosterstraat, waar zijn moeder Maria Pijpelinckx begraven lag. In 1609 huwde Rubens in de Sint-Michielsabdij met Isabella Brant. Het kersverse paar nam zijn intrek bij haar ouders, de schoonouders van Rubens dus, die in de Kloosterstraat woonden. Het is daar, in het atelier van zijn schoonvader, stadsgriffier Jan Brant, dat de beroemde Kruisafneming tot stand kwam. Twee van Rubens kinderen werden gedoopt in de Sint-Andrieskerk: Clara-Serena en Albert;
In 1626 kocht Rubens in de Korte Ridderstraat 23 het huis ‘De Swaen’ en 16 daarachter gelegen woningen met hof en gang: het godshuis Van Nispen voor 12 ouderlingen. De gronden voor het Rubenshuis aan de Wapper heeft hij kunnen kopen met de opbrengst van een drieluik voor de Sint-Michielsabdij.
Door Rubens ontworpen beeld in drieën gezaagd
Het hoofdaltaar, 2 zij-altaren en 3 beelden, eveneens ontworpen door Rubens voor de Sint-Michielsabdij, werden in 1802 overgekocht door de Sint-Trudokerk in Zundert.
Koster Johan Zagers vertelt in de Zundertse Bode: “Het hoofdaltaar, dat tegenwoordig aan de rechterzijde van de kerk tegen de wand staat, is enorm groot en aangezien het altaar met paard en wagen moest vervoerd, werden er twee wagens aan elkaar gebonden en werd er een extra span paarden gebruikt. De drie beelden zijn ook ieder 2,5 meter hoog. Die hebben ze destijds in drieën gezaagd om beter te kunnen vervoeren. Het is een apart verhaal. Het op deze manier omgaan met kunst van zo’n grote kunstenaar zou vandaag de dag als een ware misdaad worden gezien.”
Schilderij naar het Louvre
Ad de Klerk: “Voor het hoofdaltaar, dat Rubens dus heeft ontworpen, heeft hij destijds ook een schilderij gemaakt. Maar dat is echter nooit mee naar Zundert gekomen, want dat werd uit de omlijsting gesneden voordat het werd verhuisd. Het schilderij is toen naar het Louvre in Parijs verplaatst. Daar is het momenteel echter niet te bezichtigen, want het wordt flink gerestaureerd.”
Ad De Klerk en Johan Zagers voor het Maria-altaar in de Sint-Trudokerk in Zundert.
(Foto: Tess Mutsters)
Vlaamse Canon
1. Een plek in de wereld
2. Neanderthalers in de Maasvallei
De oudste sporen van menselijke bewoning
3. De nederzetting van Rosmeer
De eerste landbouwers
4. Kelten op de Kemmelberg
Keltische centralisatie van macht
5. Tongeren, Romeinse stad
Romanisering van de Lage Landen
6. Karel de Grote
De Franken
7. Hebban olla vogala
Sporen van het oudste Nederlands
8. De windmolen van Wormhout
Vernieuwing in de landbouw
9. De verdwenen Zwinhavens
Brugge, verbonden met de zee
10. Steden op de kaart van Al-Idrisi
Contacten met de moslimwereld
11. Begijnhoven
Vrouwen verenigen zich
12. Reynaert de vos
Literatuur in de volkstaal
13. 1302
Sociale revoluties in de steden van Vlaanderen en Brabant
14. Het Lam Gods van de gebroeders Van Eyck
De middeleeuwse beeldtaal
15. De slag bij Gavere
De Bourgondiërs
16. Het Ros Beiaard van Dendermonde
Processies en ommegangen
17. Het Mechels Koorboek
Polyfone muziek in de Lage Landen
18. Erasmus
Het humanisme
19. Pedro de Gante
Europeanen in een ‘Nieuwe Wereld’
20. Dulle Griet
Pieter Bruegel de Oude en de renaissance
21. De Beeldenstorm
Burgeroorlog in de Nederlanden
22. Simon Stevin
De blik van de wetenschap
23. Cathelyne Van den Bulcke
Heksenprocessen in Europa
24. Aanbidding door de koningen
Rubens en de barok
25. Het bombardement van Brussel
Oorlogen in de Spaans-Habsburgse Nederlanden
26. Keizerin Maria Theresia
Verlichting in Europa
27. Mule Jenny
De komst van machines en fabrieken
28. Het wetboek van Napoleon
De Franse tijd
29. Een liberale grondwet
België onafhankelijk
30. De eerste treinrit
Het spoor ontsluit het land
31. De Leeuw van Vlaenderen
Hendrik Conscience en de Vlaamse beweging
32. De aardappelcrisis
‘Arm Vlaanderen’
33. De vrijmaking van de Schelde
Antwerpen, poort naar de wereld
34. Emilie Claeys
De ‘sociale kwestie’ in de 19e eeuw
35. De intrede van Christus in Brussel van James Ensor
Vernieuwing in de beeldende kunst
36. Bloednacht in Leuven
Vechten voor stemrecht
37. Marie Belpaire
Meisjes naar school
38. Drie kraaiende hanen
De Vlaamse beweging en de taalstrijd
39. De Ronde van Vlaanderen
Het land van de koers
40. Paul Panda Farnana
Congo, veroverd en gekoloniseerd
41. Treurend ouderpaar van Käthe Kollwitz
De Eerste Wereldoorlog
42. Multiculturele mijncités
Steenkool in Limburg
43. De jeugdbeweging van Jozef Cardijn
Verzuiling en secularisatie
44. Ons kookboek
Culinaire canons
45. De IJzertoren
De erfenis van de Eerste Wereldoorlog
46. Het drama van Meensel-Kiezegem
De Tweede Wereldoorlog
47. De Dossinkazerne
De Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog
48. Het Sociaal Pact
De sociale zekerheid en de verzorgingsstaat
49. Lintbebouwing
Ruimtelijke ordening in Vlaanderen
50. Paula Sémer
Televisie als venster op de wereld
51. De Oostakkerse gedichten van Hugo Claus
Artistieke vernieuwing na 1945
52. De pil
Seksuele revolutie en vrouwenrechten
53. Le plat pays van Jacques Brel
Franstalige cultuur in Vlaanderen
54. De vastlegging van de taalgrens
België wordt een federale staat
55. Staal in Vlaanderen
Economische groei in de sixties
56. Rock Werchter
Festivalcultuur
57. De euro
Europese integratie
58. Het homohuwelijk
Holebi’s, van discriminatie tot emancipatie
59. Goesting
Een standaardtaal voor Vlaanderen
60. De wereld in Vlaanderen